Koszty i finansowanie projektów

O powodzeniu projektu może zdecydować prawidłowy wybór źródeł finansowania. W przypadku inwestycji polegających na likwidacji podgrzewaczy indywidualnych i budowie instalacji centralnej ciepłej wody użytkowej, mamy do wyboru kilka możliwości finansowania. Do najpopularniejszych należą środki własne Inwestora, pożyczki preferencyjne i kredyty komercyjne. Dysponując audytem, Inwestor może starać się o przyznanie pożyczki i premii na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego lub opcjonalnie, wziąć udział w przetargach organizowanych przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na wybór przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Jedną z ciekawszych form finansowania inwestycji jest formuła ESCO.

Środki własne

W przypadku, gdy Inwestor dysponuje własnymi funduszami, sprawa jest prosta. W spółdzielniach i wspólnotach mieszkaniowych uregulowania wymaga kwestia podziału kosztów pomiędzy użytkowników/właścicieli lokali. Zagadnienie to powinno zostać unormowane w wewnętrznym regulaminie obowiązującym daną społeczność.

Praktyka związana z realizacją dotychczasowych przedsięwzięć wskazuje, że najczęstszym źródłem finansowania projektów ze środków własnych Inwestora był fundusz remontowy, zgromadzony na koncie budynku lub specjalny fundusz celowy gromadzony z przeznaczeniem na realizację planowanego zamierzenia.

Pożyczki preferencyjne

Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie udziela pomocy finansowej na niektóre zadania proekologiczne z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej.

Projekty polegające na likwidacji indywidualnych gazowych podgrzewaczy wody i zastąpieniu ich systemem centralnej ciepłej wody użytkowej, otrzymywanej w wyniku podgrzania wody wodociągowej ciepłem z miejskiej sieci ciepłowniczej, ograniczają niską emisję i w ten sposób, przyczyniają się do poprawy jakości powierza.

Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe mogą wystąpić do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie z wnioskiem o przyznanie pomocy w formie pożyczki preferencyjnej.

Przedmiotem pożyczki preferencyjnej (oprocentowanej poniżej stopy redyskontowej) może być 100% kosztów kwalifikowanych projektu. Po spłaceniu minimum 50% pożyczki i udokumentowaniu osiągnięcia zamierzonego celu, 35% pożyczonej kwoty może być przedmiotem umorzenia.

Szczegółowe warunki uzyskania pożyczki opisane zostały w dokumencie:

„Zasady udzielania i umarzania pożyczek oraz tryb i zasady udzielania i rozliczania dotacji oraz zasady dofinansowania zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w Wojewódzkim Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie” dostępnym na stronie: www.wfos.krakow.pl

Kredyty komercyjne

Inwestycje polegające na budowie instalacji rozprowadzenia i cyrkulacji centralnej ciepłej wody użytkowej w budynkach wielorodzinnych, mogą być finansowane z kredytów uzyskanych przez Inwestora w bankach komercyjnych. Zasady udzielania takich kredytów przez różne banki bywają odmienne. Zazwyczaj najkorzystniejszy kredyt można uzyskać w banku prowadzącym rachunek Inwestora.

Fundusz termomodernizacyjny

Podstawowym celem Funduszu jest pomoc finansowa dla inwestorów realizujących przedsięwzięcia termomodernizacyjne przy pomocy kredytów zaciąganych w bankach komercyjnych. Pomoc ta, zwana "premią termomodernizacyjną" może wynieść 20% kredytu, jednak nie więcej niż 16% kosztów inwestycji termomodernizacyjnej i nie więcej, niż dwukrotność rocznych oszczędności kosztów energii i ciepła, ustalonych na podstawie audytu energetycznego.

Premia termomodernizacyjna przysługuje w przypadku realizacji przedsięwzięć termomodernizacyjnych, których celem jest:

• zmniejszenie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i podgrzewania wody użytkowej w budynkach mieszkalnych, zbiorowego zamieszkania oraz budynkach stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego, które służą do wykonywania przez nie zadań publicznych,
• zmniejszenie kosztów pozyskania ciepła dostarczanego do w/w budynków - w wyniku wykonania przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła w związku z likwidacją lokalnego źródła ciepła,
• zmniejszenie strat energii pierwotnej w lokalnych sieciach ciepłowniczych oraz zasilających je lokalnych źródłach ciepła,
• całkowita lub częściowa zamiana źródeł energii na źródła odnawialne lub zastosowanie wysokosprawnej kogeneracji - z obowiązkiem uzyskania określonych w ustawie oszczędności w zużyciu energii.

Zamiana systemu zaopatrzenia w ciepłą wodę użytkową, polegająca na likwidacji indywidualnych podgrzewaczy wody i zastąpieniu ich systemem centralnym, wykorzystującym do podgrzewania wody ciepło sieciowe z kogeneracji, jest działaniem zaliczanym do prac termomodernizacyjnych.

Premię termomodernizacyjną przyznaje Bank Gospodarstwa Krajowego. Wniosek o przyznanie premii należy składać, wraz z wnioskiem kredytowym, w banku, w którym inwestor ubiega się o kredyt na realizację przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.

Podstawowym warunkiem formalnym ubiegania się o premię, jest przedstawienie audytu energetycznego. Audyt taki powinien być dołączony do wniosku o przyznanie premii składanego wraz z wnioskiem kredytowym w banku kredytującym.

Białe certyfikaty

Wprowadzony przez Ustawę o efektywności energetycznej system białych certyfikatów, stworzył szansę na pozyskanie środków finansowych wynikających z realizacji przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Świadectwa efektywności energetycznej, można otrzymać za wykonane już działanie proefektywnościowe lub takie, które dopiero planujemy wykonać.

1

Aby pozyskać biały certyfikat, należy postępować według ścieżki wytyczonej przez Ustawę o efektywności energetycznej. W pierwszej kolejności, należy dla wybranego przedsięwzięcia proefektywnościowego wykonać audyt efektywności energetycznej. Zgodnie z obwieszczeniem Ministra Gospodarki w wykazie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej (M.P. z dnia 11 stycznia 2013 r.), znalazły się między innymi działania polegające na zastąpieniu niskoefektywnych energetycznie lokalnych i indywidualnych sposobów przygotowania ciepłej wody użytkowej, sposobami charakteryzującymi się wyższą efektywnością energetyczną, w tym z wykorzystaniem […], ciepła (sieciowego – przyp. autora) wytworzonego w kogeneracji […].

2

W następnej kolejności należy wziąć udział w przetargu na wybór przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej, za które można uzyskać świadectwa efektywności energetycznej. Przetargi takie, co najmniej raz w roku, ogłasza Prezes Urzędu Regulacji Energetyki.

3

Po przyznaniu świadectwa efektywności energetycznej realizujemy działanie proefektywnościowe zgodnie z wytycznymi z audytu. O zakończeniu przedsięwzięcia zawiadamiamy Prezesa URE.

4

Z chwilą wpisania świadectwa na konto ewidencyjne podmiotu, który zrealizował z sukcesem dane przedsięwzięcie proefektywnościowe, świadectwo otrzymuje prawa majątkowe. Prawa te są towarem i są zbywalne. W praktyce, pozyskane zostają więc środki finansowe, które poprawią nam wskaźniki ekonomiczne zrealizowanego projektu. Ograniczeniem w staraniach o przyznanie białych certyfikatów jest wymóg ustawowy, aby na realizację przedsięwzięcia nie przyznano środków pochodzących z Unii Europejskiej lub budżetu państwa, w tym premii termomodernizacyjnej.

Formuła ESCO

Formuła ESCO, w wielkim uproszczeniu, polega na finansowaniu prac budowlanych przez ich wykonawcę. Wydatkowane przez wykonawcę środki finansowe klient spłaca mu z uzyskanych w wyniku realizacji inwestycji oszczędności. Model ten doskonale wpisuje się w projekty likwidacji gazowych podgrzewaczy wody i budowę instalacji centralnej ciepłej wody użytkowej. Przygotowanie ciepłej wody do celów sanitarnych w oparciu o ciepło z miejskiej sieci ciepłowniczej jest tańsze od podgrzewania wody w piecyku gazowym. Różnica kosztów (uniknięty koszt) w całości bądź w części, może zatem służyć zapłacie wykonawcy, który zgodził się rozłożyć płatność na dłuższy, zwykle kilkuletni okres czasu. Analizy pokazują, że okres, w którym przedsięwzięcie będzie neutralne dla budżetu mieszkańców, bądź będzie generować dla nich dodatnie przepływy, wynosi od trzech do pięciu lat.

Przedsięwzięcia w tej formule od kilkunastu lat realizuje spółka córka MPEC S.A. w Krakowie – Przedsiębiorstwo Oszczędzania Energii ESCO Sp. z o. o. (POE ESCO). Dzięki atrakcyjnym modelom finansowym wykorzystywanym przez POE ESCO, koszty odsetek są często niższe niż w przypadku bezpośredniego korzystania z komercyjnego kredytu bankowego.

Kredyt kupiecki

Kredyt kupiecki, zwany również handlowym lub towarowym (open account), udzielany jest przez sprzedawcę kupującemu i ma formę odroczonego terminu płatności.

Kredyt kupiecki nie wymaga szczególnej formy prawnej i jest korzystną alternatywą dla kredytów udzielanych przez banki. Kredyty bankowe uwarunkowane są zazwyczaj przeprowadzeniem skomplikowanych procedur, które wymagają od kredytobiorcy spełnienia wielu warunków. Kredyt kupiecki eliminuje ścieżkę bankową i umożliwia kredytowanie wymiany handlowej między kontrahentami. Jest konkurencyjny dla kredytów bankowych także ze względu na koszty. Kredyt kupiecki jest mało skomplikowany, a zatem atrakcyjny i szybki do uzyskania.

W prawniczym ujęciu kredyt kupiecki jest szczególnym rodzajem kredytu, gdzie partnerami są podmioty gospodarcze niebędące instytucjami finansującymi. Zwykła transakcja kupna-sprzedaży zmienia się w kredyt kupiecki, jeżeli partnerzy transakcji uzgodnią między sobą odroczenie momentu zapłaty. Liczba dni między wydaniem towaru lub wykonaniem usługi a wyznaczonym terminem płatności nazywana jest czasem kredytowania.

Podmioty zainteresowane sprzedażą swoich usług oferują spółdzielniom i wspólnotom mieszkaniowym realizację inwestycji polegających na zmianie sposobu pozyskiwania ciepłej wody użytkowej w systemie odroczonej płatności za wykonane prace. Działające na rynku krakowskim firmy, które oferują wykonanie projektu i budowę instalacji centralnej ciepłej wody użytkowej gotowe są kredytować swoich klientów przez okres dochodzący do 60-ciu miesięcy.