Słownik pojęć

Zespół urzadzeń elektronicznych i mechanicznych, elementów węzła cieplnego, które mają na celu regulacj? odpowiedniej ilości ciepła dostarczanego do budynku uwzględniając przede wszystkim temperaturę zewnętrzną. Regulacja odbywa się na podstawie zaprogramowanej charakterystyki ogrzewania zwanej krzywą grzewczą, która to określa zależność między temperaturą powietrza zewnętrznego a temperaturą wody obecnej w instalacji odbiorczej budynku.

Białe certyfikaty to świadectwa potwierdzające zaoszczędzenie określonej ilości energii w wyniku realizacji inwestycji służących poprawie efektywności energetycznej. Wynikające z białych certyfikatów prawa majątkowe są zbywalne, stanowią towar giełdowy podlegający obrotowi na Towarowej Giełdzie Energii.

Blok energetyczny to turbogenerator (turbozespół) współpracujący z kotłem parowym. Stanowi on wraz z indywidualnymi systemami dostarczania do kotła paliwa i powietrza, odprowadzenia spalin i popiołu oraz wyprowadzenia energii elektrycznej, autonomiczny system energetyczny w elektrowni kondensacyjnej lub elektrociepłowni.

Jednostka pracy, energii oraz ciepła w układzie SI, oznaczana J.

Jednostka pracy, energii oraz ciepła w układzie SI równa miliardowi dżuli

Grupa taryfowa oznacza grupę odbiorców kupujących ciepło, energią elektryczną lub gaz albo korzystających z usługi przesyłania lub dystrybucji ewentualnie z usługi kompleksowej, dla których stosuje się jeden zestaw cen lub stawek opłat i warunków ich stosowania. Ceny lub stawki opłat mogą być różnicowane dla poszczególnych grup taryfowych. Podział odbiorców na grupy taryfowe przez przedsiębiorstwa ciepłownicze dokonywany jest według następujących kryteriów:

1. rodzaju nośnika ciepła i jego parametrów;
2. Źródła ciepła lub zespołu źródeł ciepła zasilających siec ciepłowniczą;
3. sieci ciepłowniczej, którą ciepło jest przesyłane do węzłów cieplnych w postaci określonego nośnika ciepła;
4. miejsca dostarczania ciepła;
5. zakresu usług przesyłowych świadczonych przez przedsiębiorstwo ciepłownicze lub dystrybutora ciepła;
6. wymagań w zakresie standardów jakościowych obsługi odbiorców, w tym dotyczących niezawodności i ciągłości dostarczania ciepła;
7. wielkości zamówionej mocy cieplnej oraz charakterystyki odbioru ciepła, w tym stopnia wykorzystania mocy cieplnej.

Indywidualne źródła ciepła wytwarzają ciepło przeznaczone dla potrzeb pojedynczego pomieszczenia, lokalu albo niewielkiego domu. Ciepło z indywidualnego źródła rozprowadzane jest w instalacjach wewnętrznych mieszkania lub domu albo ogrzewa pojedyncze pomieszczenia. Do indywidualnych źródeł ciepła zaliczamy:

• Kotły węglowe, olejowe i gazowe,
• Kotły elektryczne,
• Kominki opalane drewnem,
• Przydomowe kompaktowe kotłownie biomasowe,
• Pompy ciepła,
• Panele solarne – głównie na potrzeby ciepłej wody.

Indywidualny węzeł cieplny to zespół urządzeń służących do transformacji i pomiaru czynnika grzewczego pochodzącego z sieci ciepłowniczej na czynnik o parametrach wymaganych przez wewnętrzne instalacje centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej.
Węzeł cieplny obsługujący instalacją centralnego ogrzewania oraz instalacją centralnej ciepłej wody to węzeł dwufunkcyjny, a obsługujący tylko jedną z nich – to węzeł jednofunkcyjny.

Rys. Kompaktowy węzeł cieplny

1. Panel sterujący
2. Zawór odcinający część ciepłowniczą
3. Zawór sterujący dla części ciepłowniczej
4. Zawór sterujący dla części ciepłej wody
5. Zawór odcinający powrót
6. Zawór bezpieczeństwa
7. Naczynie przeponowe
8. Wymiennik ciepła – potrzeby grzewcze
9. Wymiennik ciepła – potrzeby ciepłej wody
10. Powrót, cyrkulacja
11. Zimna woda
12. Pompa
13. Instalacja centralnego ogrzewania - zasilanie i powrót
14. Układ pomiarowy

Urządzenie do spalania paliw stałych, gazowych lub płynnych w celu podgrzania nośnika ciepła.

Kogeneracja (także skojarzona gospodarka energetyczna lub CHP – Combined Heat and Power) jest to proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i użytkowej energii cieplnej w elektrociepłowni. Ze względu na mniejsze zużycie paliwa, zastosowanie kogeneracji daje duże oszczędności ekonomiczne i jest korzystne pod względem ekologicznym – w porównaniu z odrębnym wytwarzaniem ciepła w klasycznej ciepłowni i energii elektrycznej w elektrowni kondensacyjnej.

Lokalne kotłownie zasilające jeden bądź kilka sąsiadujących budynków, produkują ciepło na potrzeby centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej pojedynczego budynku lub zespołu sąsiadujących budynków. Kotłownie tego typu są najczęściej opalane gazem, węglem kamiennym, biomasą albo olejem opadowym. Lokalne źródła dobrze sprawdzają się na małych osiedlach, gdzie nie ma dostępu do scentralizowanych systemów ciepłowniczych.

Jednostka mocy elektrycznej i mechanicznej równa milionowi watów

Miejski system ciepłowniczy zbudowany jest ze źródeł ciepła, sieci przesyłowych i sieci dystrybucyjnych. Elektrociepłownie, elektrownie lub ciepłownie produkują ciepło dla dużej liczby mieszkańców miast. Ciepło w postaci gorącej wody jest dostarczane siecią ciepłowniczą do budynków, a tam poprzez węzły cieplne (z wymiennikami ciepła), dostarczane jest do instalacji wewnętrznych centralnego ogrzewania (finalnie gorąca woda dociera do grzejników w pomieszczeniach).
Systemy ciepłownicze są najlepsze do zaspokajania potrzeb cieplnych w dużych aglomeracjach miejskich. Dzięki efektywnej produkcji i dystrybucji ciepła, sa optymalne pod względem środowiskowym i kosztowym.

Moc jest wielkoącią fizyczną określającą ilość pracy wykonaną w jednostce czasu przez układ fizyczny. Jednostką mocy w układzie SI jest wat [W].

Niska emisja zanieczyszczeń z urządzeń wytwarzania ciepła to emisja pyłów i gazów, pochodząca z domowych pieców grzewczych i lokalnych kotłowni węglowych, w których spalanie węgla odbywa się w nieefektywny sposób. Cechą charakterystyczną niskiej emisji jest to, że powodują ją liczne źródła wprowadzające do powietrza niewielkie ilości zanieczyszczeń niskimi kominami, uniemożliwiającymi rozprzestrzeniania się substancji na dużych wysokościach. Duża koncentracja emitorów powoduje, że zjawisko to jest bardzo uciążliwe, ponieważ zanieczyszczenia gromadzą się wokół miejsca powstawania, a są to najczęściej obszary o zwartej zabudowie mieszkaniowej.

Odbiorcą ciepła jest ka?dy, kto otrzymuje lub pobiera ciepła na podstawie umowy zawartej z przedsiąbiorstwem energetycznym.

"Podzielnik kosztów ogrzewania" – zwany również podzielnikiem ciepła, to urządzenie montowane na grzejnikach centralnego ogrzewania, służące do podziału kosztu ciepła, określonego na podstawie rachunków za ogrzewanie budynku, pomiędzy poszczególnych lokatorów wielorodzinnego budynku mieszkalnego. Polska Norma określa go jako rejestrujący przyrząd pomiarowy, mierzący temperaturę względem czasu (PN-EN 835 – „Podzielniki kosztów ogrzewania do rejestrowania zużycia ciepła przez grzejniki. Przyrządy bez zasilania energią elektryczną działające na zasadzie parowania dyfuzyjnego” oraz PN-EN 834 – „Podzielniki kosztów ogrzewania do rejestrowania zużycia ciepła przez grzejniki. Przyrządy zasilane energią elektryczną”).

Odcinek sieci ciepłowniczej doprowadzający ciepło wyłącznie do jednego węzła cieplnego albo odcinek zewnętrznych instalacji odbiorczych za grupowym węzłem cieplnym lub źródłem ciepła, łączący te instalacje z instalacjami odbiorczymi w obiektach.

Rura preizolowana to konstrukcja zespolona składająca się z rury przewodowej, umieszczonej centrycznie w rurze osłonowej. Przestrzeń pomiędzy rurami wypełniona jest warstwą izolacyjną, zazwyczaj wykonaną ze sztywnej pianki poliuretanowej.

Sieć ciepłownicza jest to zespół urządzeń technicznych, służących do transportu rurociągowego energii cieplnej od źródła ciepła (najczęściej ciepłownia lub elektrociepłownia) do odbiorców, za pośrednictwem czynnika termodynamicznego (nośnika ciepła). Sieć ciepłownicza czy z jednej strony źródła ciepła, a z drugiej strony węzły cieplne odbiorców ciepła.

Zbiór cen i stawek opłat oraz warunków ich stosowania w odniesieniu do Klientów będących stroną umowy o dostawę ciepła.

Jest to instytucja prowadząca giełdę, na której przedmiotem obrotu może być:

• energia elektryczna,
• paliwa ciekłe i gazowe,
• limity wielkości produkcji, w szczególności produkcji elektrycznej,
• limity wielkości emisji zanieczyszczeń,
• prawa majątkowe wynikające ze świadectw pochodzenia,
• niebędące instrumentami finansowymi prawa majątkowe.

TGE prowadzi ponadto działalność w zakresie rozliczania transakcji zawieranych na giełdzie oraz transakcji pozagiełdowych a także prowadzi rejestr świadectw pochodzenie dla energii z odnawialnych źródeł energii i z kogeneracji.

Jednostka mocy lub strumienia energii w układzie SI (jednostka pochodna układu SI), oznaczana symbolem W.

Urządzenie służące do wymiany energii cieplnej pomiędzy nośnikami ciepła bez koniecznońci mieszania ich. Wymienniki mogą pracować między innymi na potrzeby centralnego ogrzewania albo ciepłej wody użytkowej.

Zawory termostatyczne przeznaczone są do montażu na grzejniku centralnego ogrzewania po stronie przewodu zasilającego. W zestawie z głowicą termostatyczną regulują temperaturę w pomieszczeniu poprzez zmianę przepływu czynnika grzewczego przez grzejnik. Zastosowanie termostatycznych zaworów grzejnikowych pozwala na indywidualną regulację temperatury w każdym pomieszczeniu.